Ben je lui met water geven en hou je van dieren? Dit zijn jouw balkonplanten!

Darina Schweizer

14-5-2025

Vertaling: machinaal vertaald

Foto's: Darina Schweizer

Ik wil graag mijn nieuwe zonnige balkon beplanten - maar ik wil graag dat het onderhoudsarm, katvriendelijk en bestand tegen hitte en kou is. Is dat niet mogelijk? Ja, deze robuuste schoonheden hebben me overtuigd.

Ik ben lui - als het op planten aankomt. Daarom heb ik al jaren alleen vetplanten binnenshuis. Een week vergeten water te geven? Ze staan nog steeds kaarsrecht. Ziekten? Een vreemd woord. Ze zijn ook veilig voor mijn katten en ze passen perfect bij de strandhuisstijl van mijn nieuwe flat.

Ik heb eindelijk een balkon. Ik kan er natuurlijk ook vetplanten neerzetten. Nooit een loopsysteem vervangen? Ja, want er zijn bijna geen vetplanten die niet giftig zijn voor huisdieren en winterhard. Ik heb de ruimte niet om ze binnen te laten overwinteren.

Dus ik keek verder dan de rand van de pot en kwam de volgende mediterrane planten tegen:

Olijfboom

Als ik mijn hele leven maar één voedingsmiddel zou moeten eten, dan zouden het olijven zijn. Ik vind ze allemaal heerlijk! En nu hou ik ook van hun «ouders»: olijfbomen. In de zomer kan een Olea europaea in een pot net zo goed tegen de hitte als in de winter tegen de kortstondige kou tot -10 graden. Hij is ook bestand tegen ziekten. Geen wonder, het oudste exemplaar op Kreta is meer dan 3000 jaar oud!

Eén klein nadeel: toen ik mijn olijfboom verpotte na een reis per post, verloor hij korte tijd bijna al zijn bladeren - waarschijnlijk door stress. Hij kan ook gevoelig reageren op tochtige locaties en natte «voeten». De mijne herstelde zich echter snel.

Hoewel het mogelijk is dat er over een paar jaar olijven groeien, is het onwaarschijnlijk. Mijn boom zou meerdere jaren optimale omstandigheden moeten hebben. Veel zon, een evenwichtige wisseling van de seizoenen, voldoende rijpheid - en idealiter een geschikte tweede variëteit voor kruisbestuiving. Slechts een paar olijfvariëteiten zijn zelfbevruchtbaar. Als je fruit wilt oogsten, zijn variëteiten zoals Frantoio, Ascolana, Leccino of Pendolino zijn het meest geschikt.

Vingerheester

Aangezien commerciële olijfbomen zelden bloeien en weinig nectar produceren, was ik nog op zoek naar een bij-vriendelijke plant. Ik kwam uit bij het vingerhoedskruid. Potentilla fruticosa produceert witte, roze, gele, oranje of rode bloemen, afhankelijk van de soort. In mijn geval gingen ze al een paar dagen nadat ik hier kwam wonen open. Betoverend!

En het mooiste is dat het vingerhoedskruid heel robuust is. Niet alleen overleeft hij het verpotten zonder problemen, hij zou ook goed tegen de kou kunnen. Het is voldoende om zijn witte vacht af te schudden als het sneeuwt. Hij trotseert ook de zomerzon. Of beter gezegd: hij verafgoodt het. Hoe helderder de plek, hoe meer bloemen ze produceert. Ik kan dit bevestigen op mijn zonnige balkon.

In tegenstelling tot de olijfboom verliest het vingerhoedskruid zijn bladeren in de herfst. Maar in het voorjaar trekt hij zijn groene jurk weer aan en verblijdt hij lange tijd met romantische bloemen. Feey zegt het goed: als je het vingerhoedskruid met één hand zou moeten beoordelen, dan met alle vijf vingers. Daar komt zijn naam vandaan: bijna elke tak heeft vijf bladeren.

Heilige kruid

Als pantheïst is de enige «religieuze» bij mij thuis natuurlijk een plant: de santolina. De Santolina chamaecyparissus is visueel fascinerend met zijn gevederde bladeren die het hele jaar door als tere rupsen aan de takken hangen. Hij is bestand tegen zowel hitte als kou.

Maar waarom is het kruid in hemelsnaam heilig? Omdat het vrijwel gespaard blijft van plagen zoals ongedierte? Zou kunnen. Maar het juiste antwoord is de geur van de bladeren. In tijden van grote armoede brandden misdienaars het in kerken in plaats van wierook. Het werd ook gebruikt in de volksgeneeskunde als geneeskrachtig kruid, bijvoorbeeld tegen darmparasieten. Tegenwoordig beschermt het tegen motten of wordt het gebruikt als wierook.

Maar je hoeft niet per se spiritueel ingesteld te zijn. Met zijn zonvormige bloemen inspireert het heiligenkruid zelfs het meest atheïstische balkon. En het trekt een harige miniatuurengel aan. Eh, ik bedoel natuurlijk bijen.

Lavendel

Eén balkonplant is echter nog meer geliefd bij insecten: Lavendel. Net als de bijen moet je ook je hoofd in de struik steken: De geur heeft een bewezen kalmerend en stemmingsverhogend effect. Het brengt me meteen terug naar mijn vakantie in de Provence. En de plant heeft net zo weinig werk nodig als ik op vakantie. Maar pas op: vlinderlavendel is niet winterhard, alleen echte lavendel (Lavandula angustifolia).

<fullimage

De lavendel is ook geschikt om te eten. Je kunt losse jonge scheuten, bloempluimen en bloemkelken gebruiken om flensjes, fruitsalade, gelei, glazuur, jam, siroop en thee op smaak te brengen. Lavendel smaakt ook heerlijk in gebak, cake en taart, ingemaakt in olie of azijn en in boter. De Fransen gebruiken het vooral bij vis, vlees, gevogelte, groenten en in soepen. Kortom: overal.

Rosemary, thyme, (salie)

Laten we eindigen met eten. De klassieke kruiden die hitte en kou trotseren zijn van mediterrane oorsprong. Rozemarijn, tijm en salie zijn bijzonder gemakkelijk te verzorgen en niet giftig voor huisdieren. Idealiter koop je ze in biologische kwaliteit.

Ik strooi sinds kort altijd tijm en rozemarijn over mijn eten. Alleen de salie is een teleurstelling: al na een of twee warme dagen in de pot valt hij zonder water uit. Ik zou het daarom liever zonder doen als ik weer droogtebestendige balkonplanten zou zoeken.

Welke balkonplanten kun jij niet missen? Vertel het ons in een reactie.

Darina Schweizer

Senior Editor

Darina.Schweizer@digitecgalaxus.ch

Stadskind dat van het platteland is teruggekeerd naar het stedelijke rijk en haar zolderflat heeft omgetoverd tot een strandhuis van aloë's en vuurtorens. Dierenliefhebster die geïnteresseerd is in psychologie met een ongevaarlijke uitstraling, zwarte humor en een criminele smaak in boeken. meer

Deze artikelen kunnen je ook interesseren