Achtergrond
EU-politie wil versleutelde communicatie opheffen - wat zit erachter?
van Florian Bodoky
VS neemt "Take It Down Act" aan: Waarom bescherming tegen deepfake porno controversieel is
29-4-2025
Vertaling: machinaal vertaald
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft de zogenaamde "Take it down Act" aangenomen. De nieuwe wet zou een mijlpaal moeten zijn in de strijd tegen deepfakes en wraakporno. De kritiek neemt nu echter toe.
Met de «Take It Down Act» heeft de Amerikaanse overheid harde maatregelen genomen tegen intieme afbeeldingen en video's die zonder toestemming online worden gepubliceerd. Er was een ongewone eensgezindheid tussen Republikeinen en Democraten bij de ontwikkeling van de wet en ook bij de stemmingen erover. Het initiatief kwam van senatoren Ted Cruz (Republikein) en Amy Klobuchar (Democraat) en werd op 28 april aangenomen met 409 stemmen voor en 2 tegen. Nu is het alleen nog aan Donald Trump om het geheel te ondertekenen.
De wet is bedoeld om beheerders van sociale netwerken en platforms te verplichten om niet alleen consequent, maar ook snel actie te ondernemen tegen intieme inhoud die zonder toestemming is gepubliceerd. De inhoud moet binnen 48 uur na melding worden verwijderd. Zelfs het dreigen met publicatie - bijvoorbeeld in het geval van «sextortion» - en verdere verspreiding wordt strafbaar gesteld. Platforms als Meta, Google en Snap hebben al in een vroeg stadium hun steun betuigd.
Wet «vaag geformuleerd»
De dreiging waarop de Take It Down Act reageert is de afgelopen jaren snel toegenomen, zo blijkt uit een brief ter ondersteuning van het wetsvoorstel. Deze is afkomstig van een consortium van verschillende verenigingen en bedrijven.
De nieuwe wet vereist nu van platformbeheerders dat ze meer doen dan alleen reageren. Ze moeten actief structuren creëren om de verspreiding van dergelijke inhoud te voorkomen. Dit omvat automatische detectiesystemen, rapportageprocessen en de verplichting om privékanalen zoals directe berichten te controleren. Dit betekent dat versleutelde berichtendiensten ook het doelwit zijn. WhatsApp, Signal of iMessage zouden ofwel technische oplossingen moeten bieden voor verwijdering - of end-to-end versleuteling moeten verzachten.
Bron: Shutterstock
Dit is de kern van de zaak. Ondanks brede steun is er weerstand. Burgerrechtenorganisaties zoals de Electronic Frontier Foundation (EFF) waarschuwen voor het zogenaamde «chilling effect»: uit angst voor juridische gevolgen zouden platforms ook legale content kunnen verwijderen - zoals journalistiek onderzoek, kunst of satire die gaat over seksualiteit of lichamelijkheid. Dit komt ook doordat de reikwijdte van de wet in kwestie vaag is gedefinieerd. Wat telt als «niet-consensuele» content? Hoe wordt toestemming bewezen? Zonder duidelijk geformuleerde criteria bestaat het risico op willekeur of een geautomatiseerd verwijderingsmechanisme.
De EFF is ook bezorgd over het potentieel voor misbruik: iedereen die persoonlijke inhoud of kritische stemmen het zwijgen wil opleggen, zou de wet gericht kunnen gebruiken. Zonder een vastgelegde bezwaarprocedure zou de enige optie voor de betrokkenen een gang naar de rechter zijn - een route die velen zich financieel niet kunnen veroorloven. De noodzakelijke infrastructuur is ook een discussiepunt - Meta of X hebben de neiging om hun moderatieteams te verkleinen en vertrouwen op een los systeem.
Gegevensbescherming voor boodschappers onder druk - ook in Europa
De technische implementatie op het gebied van versleutelde communicatie is bijzonder lastig. Om aan hun verwijderverplichting te voldoen, zouden platforms inhoud moeten bekijken - wat in feite neerkomt op het verzwakken van end-to-end encryptie. Gegevensbeschermers zien hier een gevaarlijk precedentmodel. De poging om slachtoffers te beschermen zou de privacy kunnen verzwakken.
Op het moment dat president Trump de wet heeft ondertekend, zal deze in werking treden. Op de uitvoering ervan zal worden toegezien door de Federal Trade Commission (FTC). Het is haar taak om ervoor te zorgen dat platforms zich aan de eisen houden. Het valt nog te bezien hoe effectief en doelmatig de wet in de praktijk zal zijn.
In de Europese Unie is al een richtlijn aangenomen over het strafbaar stellen van niet-consensuele deepfakes. De lidstaten hebben tot 2027 de tijd om deze om te zetten in nationale wetgeving. Daarnaast zijn er nog steeds pogingen om end-to-end encryptie voor boodschappers buiten werking te stellen. Een versoepeling hiervan in de VS zal de voorstanders waarschijnlijk een extra duwtje in de rug geven en de druk op Europa in het algemeen opvoeren.
Het debat komt ook op gang in Zwitserland. In december 2024 diende Statenlid Fabio Regazzi een motie in waarin hij opriep tot «een strategie tegen het misbruik van onze beelden». Deze motie werd doorgegeven aan de relevante commissies.
Omslagfoto: Shutterstock
Sinds ik ontdekt heb hoe ik beide telefoonkanalen op de ISDN kaart kan activeren voor meer bandbreedte, ben ik aan het knutselen met digitale netwerken. Ik knutsel al met analoge netwerken sinds ik kan praten. Winterthur door keuze met een rood-blauw hart. En koffie - voor, na, tussendoor en tijdens.
6 opmerkingen
later