Universal Pictures
Review

"Jurassic World: Rebirth" - Het leven vindt een reboot

Luca Fontana
2-7-2025
Vertaling: machinaal vertaald

Na laserraptors en sprinkhanenhorror durft "Jurassic World: Rebirth" te resetten. Geen mijlpaal, maar misschien wel een teken van leven. En een stil bewijs dat minder soms meer is.

Geen zorgen: de volgende filmbespreking bevat geen spoilers. Ik vertel je niet meer dan al bekend is en te zien is in de trailers. «Jurassic World: Rebirth» draait vanaf 2 juli in de bioscoop.

Soms vraag ik me af of «Jurassic Park» niet minder een avonturenfilm was en meer een seculier scheppingsverhaal. Behalve dan dat God daarin een ondernemer was met grootheidswaanzin die geloofde dat wonderen gepland konden worden als attracties. In plaats van klei vormde hij leven uit DNA - gewonnen uit muggen die miljoenen jaren in barnsteen opgesloten hadden gezeten. En in plaats van te rusten op de zevende dag, opende hij de poorten van een pretpark.

«Welkom in Jurassic Park», sprak hij toen.

Deze zin is vandaag de dag nog steeds zo krachtig omdat hij raakt aan iets onuitsprekelijks: het verlangen naar controle over datgene waarvoor we nooit bedoeld waren. Juist daarom is het zo irritant hoe de franchise de afgelopen decennia zijn eigen subtekst is vergeten. Hoe ethiek oproer werd. Ontzag veranderde in spektakel. Dinosaurussen werden speelgoed ...

En nu komt «Jurassic World: Rebirth». Een film die niet eens probeert het wiel opnieuw uit te vinden - maar zich afvraagt waarom het is opgehouden met draaien en hoe het weer een boost kan krijgen. Of dat gelukt is?

Toen dinosaurussen nog wonderen waren

Voordat ik het kan hebben over «Jurassic World: Rebirth», moet ik een stap terug doen. Terug naar dat moment in de bioscoop dat alles veranderde in 1993.

Het was niet alleen de baanbrekende technologie. Niet de levensechte dinosaurussen. Het was ook niet alleen de regie van Steven Spielberg, die wist hoe hij spanning moest opbouwen voordat hij de spanning kon overbrengen. Wat «Jurassic Park» tot een mijlpaal maakte, was het gevoel dat hier iets sacred werd aangeraakt - en tegelijkertijd iets heel gevaarlijks.

De film was gericht op verwondering. Natuurlijk deed hij dat. Maar het liet zijn wezens niet zien als monsters, maar als dieren. Levende wezens met gewicht, met gedrag, met waardigheid. De eerste blik op de brachiosaurussen was een openbaring. Zelfs het debuut van de T-Rex was niet gebaseerd op brute kracht, maar op sfeer. Weet je nog. De trillende waterbeker. De trillende camera. Duisternis. Angst. Regen.

Roodgloeiende fakkels.

«Jurassic World: Rebirth» leent zeker een paar visuele indrukken van het origineel.
«Jurassic World: Rebirth» leent zeker een paar visuele indrukken van het origineel.
Bron: Universal Pictures

Marvelleren alleen was echter niet genoeg. «Jurassic Park» was doordrenkt met een morele vraag die in elke scène doorklonk: wat betekent het om leven te creëren, gewoon omdat het kan - zonder je af te vragen of je dat wel zou moeten doen? Daarnaast waren er personages die veel meer waren dan plotvoertuigen. Malcolm, Grant, Sattler: zij waren de belichaming van houding. De scepticus. De pragmaticus. De onderzoeker.

Ze gaven ons allemaal het gevoel dat er hier iets uit balans was. Dat is precies waarom de film veel verder werkte dan de monster B-film box office. Het was een parabel over vooruitgang zonder controle. Nieuwsgierigheid zonder verantwoordelijkheid. Kennis zonder wijsheid. En: kapitalisme zonder grenzen. Want, zoals Michael Crichton in de oorspronkelijke roman stelde, geen offer is te groot om niet te worden gebracht - zolang iemand ervoor betaalt.

«Life ... uh, finds a way», Ian Malcolm vatte de volledige reikwijdte van dit verhaal samen.

Klein verhaal, grote impact?

Hoe groter de franchise werd, hoe kleiner de impact. Een film over wonderen werd een serie over dreigingsmanagement en super raptors met laser targeting (zonder gekheid). De vraag «Wat hebben we daar gedaan?» maakte plaats voor: «Wat kan onze raptor hierna doen?» En de grote finale van «Jurassic World: Dominion» ging niet eens meer over dinosaurussen. Het ging over prehistorische sprinkhanen.

Locusts.

De sprinkhanenplaag uit «Jurassic World: Dominion», die het thema volledig miste, is gelukkig verleden tijd. Dinos staan weer centraal.
De sprinkhanenplaag uit «Jurassic World: Dominion», die het thema volledig miste, is gelukkig verleden tijd. Dinos staan weer centraal.
Bron: Universal Pictures

Met «Jurassic World: Rebirth» lijkt het tij te keren. Een beetje, tenminste. Nee, het zevende (!) deel van de franchise is nog steeds geen moreel meesterwerk dat ook maar in de buurt komt van het origineel. Maar het heeft zichzelf duidelijk wel de juiste vraag gesteld: Hoe komen we terug bij de kwaliteiten van het origineel?

Een prettig eenvoudig plot met een moreel dilemma aan het begin: een verboden eiland, drie zeldzame dinosaurussen waarvan het DNA zijn gewicht in medisch goud waard is - en een farmaceutisch bedrijf dat dit in geld wil omzetten. In het geheim natuurlijk. Want mensen mogen om goede redenen niet op het eiland komen. Tegelijkertijd strandt een gezin dat de wereld rondreist op deze plek. Er is niet meer nodig dan deze twee strengen om een verhaal in gang te zetten dat de wereld niet wil veranderen - maar gewoon een uit de hand gelopen avontuur vertelt.

Gareth Edwards - zelf een fan van het origineel - regisseert ook «Rebirth» met dezelfde kenmerkende stijl die al kenmerkend was voor «Godzilla (2014)», «Star Wars: Rogue One» en «The Creator»: Hij vertelt het gigantische vanuit het perspectief van het kleine. Zijn camera blijft vaak dicht bij de grond en observeert het onbegrijpelijke vanaf menselijke hoogte. Geen georkestreerd effectenvuurwerk vanuit vogelperspectief, maar verbazing met vieze schoenen.

En als de nieuwe T-Rex eindelijk voor het eerst verschijnt, lijkt het geen vermoeide kopie, maar wordt het een van de spectaculairste en best geënsceneerde actiescènes uit de hele franchise. Schaduwen aan de rand van het bos. Kabbels in de rivierbedding. Het kraken van takken ergens buiten beeld. En dan... niets. Geen muziek. Alleen ademhaling, onzekerheid en stilte voordat de hel losbreekt op de personages.

Het is dit soort enscenering dat «Rebirth» zo aangenaam ongewoon maakt - en het tegelijkertijd dichter bij het origineel brengt dan een eerbetoon ooit zou kunnen.

Een toast op de oude school

De beslissing om «Rebirth» analoog op Kodak-film op te nemen, zoals in de jaren tachtig werd gedaan, betaalt zich in elk beeld uit. De uitstraling is warm, licht korrelig, met kleuren die meer naar aarde en gebladerte ruiken dan naar greenscreen. Het is een film die ademt. Een look die lijkt te stammen uit de tijd tussen «Jurassic Park» en «The Lost World», alleen iets helderder, dichter en bewuster gecomponeerd.

Het is in de landschapsopnames dat de film zijn volle effect ontvouwt: weelderig groene jungle, met mos bedekte bomen, licht dat door de bladeren heen vreet als zonnevlekken op een vergeten foto. In combinatie met echte sets en echte locaties creëert de film een gevoel van authenticiteit dat veel van zijn voorgangers misten. Geen overgestileerde storm van effecten, maar een visuele ervaring die weer natuurlijk durft te zijn - in de beste zin van het woord.

Muzikaal scoort de film ook goed. Alexandre Desplat citeert de grote motieven van John Williams met respect, maar niet met eerbied. Hij introduceert zijn eigen accenten, die zich soms dreigend, soms melancholisch en soms majestueus ontvouwen. De soundtrack nestelt zich niet simpelweg naast de beelden. Het breidt ze uit.

Op dit soort momenten voelt «Rebirth» meer dan ooit als het goede oude «Jurassic Park».

Goed begin, mislukte finale

En de personages? Dat is waar «Rebirth» verzwakt. De filmfamilie voelt aan als vastgeplakt en overbodig qua plot. Mahershala Ali speelt zijn rol met stoïcijnse kalmte, terwijl Scarlett Johansson een solide start maakt. Uiteindelijk blijven ze echter net zo vlak en saai als Chris Pratt en Bryce Dallas Howard voor hen.

Alleen Jonathan Bailey als paleobioloog Henry Loomis brengt iets terug dat lang verloren leek: oprecht enthousiasme. De blik van een onderzoeker die zijn hele leven op dit moment heeft gewacht en het met ontzag en respect erkent, in plaats van met een slogan.

Hetzij als knappe jongen in «Bridgerton» of als paleobioloog in «Jurassic World: Rebirth» - Jonathan Bailey bloeit op tot een Hollywoodster.
Hetzij als knappe jongen in «Bridgerton» of als paleobioloog in «Jurassic World: Rebirth» - Jonathan Bailey bloeit op tot een Hollywoodster.
Bron: Universal Pictures

Maar hoe geslaagd de opbouw, het tempo en de sfeer ook zijn in de eerste tweederde van de tijd, in de laatste akte verliest «Rebirth» zichzelf in zijn eigen setting en blaast alles zo'n beetje op.

De plot stevent af op een krachtmeting die nooit echt plaatsvindt. Tegelijkertijd brengt de film een aantal spannende theorieën naar voren. Bijvoorbeeld dat niet intelligentie maar geluk het overleven van een soort bepaalt. Dinosaurussen waren misschien niet bijzonder slim, maar ze overleefden honderden miljoenen jaren. Mensen daarentegen? Hyperintelligent, ja. Maar ook zelfdestructief. We zullen nauwelijks de grens van een miljoen jaar doorbreken voordat we onszelf uitroeien.

De film maakt helemaal niets van dit denkspel. Het morele dilemma rond exclusieve, te dure medicijnen blijft ook fragmentarisch. In plaats van escalatie eindigt de film met een finale die vreemd neutraal aanvoelt. Belangrijke vragen blijven onbeantwoord en zelfs de centrale beslissing van één personage krijgt niet echt een vervolg. En als plotseling de aftiteling rolt, is het alsof iemand vergeten is een slotakte te schrijven.

Conclusie

Nog niet helemaal uitgestorven

Wat overblijft als de lichten weer aangaan in de bioscoop is geen teleurstelling. Eerder een licht schouderophalen. "Jurassic World: Rebirth" is een stap in de goede richting - maar geen grote. De film herinnert veel van wat ooit zo bijzonder was: verwondering, spanning, sfeer. Maar als het erop aankomt, ontbreekt de laatste hap. Geen echte finale, geen louterende oplossing, geen memorabel moment.

Ik voel dat er meer mogelijk was geweest. Dat er iets sluimert dat nog niet volledig is blootgelegd. "Rebirth" laat zien dat deze franchise nog steeds kan leven als je het niet overbelast met blockbuster hebzucht. En misschien is dat alleen al meer dan ik ooit had durven hopen na Locust Plagues en Laser Raptors.

Omslagfoto: Universal Pictures

11 mensen vinden dit artikel leuk


User Avatar
User Avatar

Avonturen beleven en sporten in de natuur en mezelf pushen tot mijn hartslag mijn ritme wordt - dat is mijn comfortzone. Ik geniet ook van rustige momenten met een goed boek over gevaarlijke complotten en koningsmoordenaars. Soms raak ik meerdere minuten opgewonden van filmmuziek. Dit komt zeker door mijn passie voor cinema. Wat ik altijd al heb willen zeggen: "Mijn naam is Groot." 

Deze artikelen kunnen je ook interesseren

  • Review

    "Ne Zha 2": een Chinese kolos rolt binnen

    van Luca Fontana

  • Review

    "F1: The Movie": de meest berekende film van het jaar - en een van de beste

    van Luca Fontana

  • Review

    "Captain America: Brave New World": desillusie met een aankondiging

    van Luca Fontana

3 opmerkingen

Avatar
later