Slecht oud geworden: de MiniDisc wordt 30

David Lee

24-11-2022

Vertaling: machinaal vertaald

Ik wens de MiniDisc geen gelukkige verjaardag, want die is dood. Een terugblik op waarom het zover moest komen.

In november 1992 introduceerde Sony de MZ-1, 's werelds eerste MiniDisc speler. Het was ook een blokfluit. In 2000 kocht ik mijn eerste en enige MiniDisc recorder: een Sharp MD-SR50. Ik gebruikte het echter niet veel en na twee of drie jaar helemaal niet meer. Ik was zoals de meeste mensen. Wat aanvankelijk aanvoelde als een praktisch, modern medium, was uiteindelijk een flop.

De cd was er al

Als puur afspeelmedium had de MiniDisc het vanaf het begin moeilijk. Er waren immers cd's. Ze waren ongecompliceerd en boden een goede geluidskwaliteit, zelfs als ze slecht behandeld werden. Net als iedereen had ik rond de millenniumwisseling al een uitgebreide cd-collectie opgebouwd. Er was geen reden om deze verzameling te verplaatsen naar een nieuw medium. En de winkels bleven alleen cd's verkopen. Zelfs op zijn best was het marktaandeel van de MiniDisc zo klein dat het niet eens zichtbaar is in grafieken. Sony was het enige grote label dat überhaupt voorbespeelde MiniDiscs uitbracht.
.

Sony's redenering was: de CD had de vinylplaat vervangen als puur afspeelmedium, dus moest hetzelfde gebeuren met opneembare media. Op dit gebied had de MiniDisc de muziekcassette moeten vervangen. Maar de CD was nu meer dan een vervanging van de vinylplaat. Hij was draagbaar en verving steeds meer de Walkman. Bovendien was het al snel mogelijk om zelf cd's te branden.

Eigen opnames

Het enige wat ik niet kon doen met een cd was live opnemen. In deze niche had de MiniDisc zijn plaats. Ik nam de MiniDisc recorder een paar keer mee naar de bandkamer. Dit bracht vooral het besef dat onze bandrepetities achteraf verschrikkelijk klonken - ongeacht of ze digitaal of analoog waren opgenomen. Alleen thuis, zonder invloed van alcohol en THC, deed ik dat mezelf niet graag aan.

De MiniDisc recorder miste ook de snelheidsregeling van mijn draagbare cassettespeler. Hierdoor kon de toonhoogte in overeenstemming worden gebracht met een bestaande opname.

Het kwam er voor mij op neer dat de MiniDisc gewoon een andere manier was om mijn eigen opnamen te maken. Het veranderde niets cruciaals ten opzichte van de cassette.

Ineens ging alles heel snel

Nauwelijks een jaar later, in 2001, had ik een laptop die het mogelijk maakte direct in de tapekamer op te nemen. Dat was een veel grotere verandering. De opname was nu een bestand dat snel kon worden gekopieerd, geëxporteerd als MP3 en over het internet verstuurd. Veel praktischer dan geklungel met MiniDiscs, waarvan de gegevens wel digitaal waren, maar niet op de computer konden worden gebruikt. Zelfs cd's waren nu praktischer, omdat ze in een paar minuten op de computer gekopieerd konden worden.

MP3 en het internet hadden een enorme invloed buiten de kleine wereld van amateurmuzikanten. File sharing veroorzaakte zelfs problemen voor de enorm succesvolle CD. Ten laatste toen er MP3-recorders met SSD waren, verloor de MiniDisc elk bestaansrecht.

Er was op zich niets mis met de MiniDisc. Maar het was gewoon niet nodig. Ingeklemd tussen de cd en de cassette bloeide het tere plantje maar langzaam - en werd toen heel snel weggesneden door de digitale revolutie.

Is de MiniDisc een nostalgisch object?

De vraag blijft of de MiniDisc tegenwoordig een renaissance zou kunnen beleven als verzamelobject. Mijn beoordeling hiervan is: heel duidelijk nee.

Omdat de tijd van de MiniDisc kort was en zijn positie marginaal, heeft hij weinig sporen achtergelaten in het collectieve geheugen. Je hebt er waarschijnlijk goede herinneringen aan, anders had je niet op dit bericht geklikt. Maar daarmee ben je in de minderheid. In tegenstelling tot platen en cassettes roept de MiniDisc bij de meeste mensen geen intense nostalgie op.

Ik heb mijn recorder al heel lang niet meer. Dus voor dit bericht heb ik er een gekocht om te zien hoe ik er emotioneel op zou reageren. Het was ontnuchterend. Oude herinneringen kwamen terug, maar eerder negatieve die ik verdrongen had. Bijvoorbeeld dat ik de stukken met de hand moet verdelen. Dat ik de stukken zou kunnen benoemen, maar dat is me veel te vervelend. Dat het apparaat niet stil is, maar dat het voortrommelt. Dat de batterijen niet lang meegaan. Dat de LCD van het apparaat een zeer zwak contrast heeft.

In tegenstelling tot een plaat of band kun je de muziek niet zien bewegen terwijl je hem afspeelt. Het is nog minder sensueel dan de cd, die tenminste niet in een grijs, rammelend plastic doosje zit.

Ook de MiniDisc is vanuit het oogpunt van vandaag niet praktisch. Tegenwoordig kun je met elke smartphone draadloos opnemen en afspelen. Met de MiniDisc heb je drie kabels aan een klein apparaatje als de batterijen leeg zijn en je netspanning nodig hebt. Het opnemen van een album duurt zo lang als het album duurt, en dat is lang. De geluidskwaliteit is naar hedendaagse maatstaven tenminste nog in orde.

Ik heb een zwak voor vintage audio. Voor oude versterkers, voor cassettes en spoelband, ook voor records en zelfs CD's kan ik me in vinden. Maar ik laat geen traan om de MiniDisc.

Heeft iemand toevallig een MiniDisc recorder nodig?

David Lee

Senior Editor

David.Lee@digitecgalaxus.ch

Mijn belangstelling voor computers en schrijven leidde me relatief vroeg (2000) naar de technische journalistiek. Ik ben geïnteresseerd in hoe je technologie kunt gebruiken zonder gebruikt te worden. In mijn vrije tijd maak ik graag muziek waarbij ik mijn gemiddelde talent compenseer met een enorme passie. meer

Deze artikelen kunnen je ook interesseren