
Review
Bruut, bloederig, spijkerhard: "Ninja Gaiden 4" getest
van Domagoj Belancic

We hebben 14 lange jaren moeten wachten op een nieuw deel van het puzzelspel. "Once Upon a Katamari" levert chaos, eenvoudige maar geweldige gameplay en een koning die je na elk level laat weten hoe teleurstellend middelmatig je bent. Wat wil je nog meer?
«Once Upon a Katamari» is bizar. Van het ontwerp tot de personages en de zeer eigenzinnige gameplay. Zelfs in deze tijd, waarin indie-ontwikkelaars elkaar regelmatig overtreffen met de meest absurde uitgangspunten, staat het puzzelspel grotendeels op zichzelf. Ik ben er dol op. En ik haat het een beetje.
Als ik voor het eerst aan de gamekoortsdroom begin, heb ik een enorm déjà vu. Het verhaal voelt vreemd vertrouwd. Het begint met een nogal grote oepsie van een godheid, de «koning van alle kosmossen». De vorst is zeer excentriek (en net zo dom) en vernietigt alle planeten tijdens een geïmproviseerde jongleeract.
Een snelle wiki-check onthult dat de koning het universum vrij regelmatig opnieuw opstart. Soms omdat hij dronken is, soms omdat zijn tennisservice fout gaat. «Once Upon a Katamari» zet deze traditie voort en breidt de synopsis uit met een extra tijdreisplot. Dit is net zo logisch als de rest van het verhaal, namelijk helemaal niet.
De gevolgen van zijn tegenspoed worden wederom overgelaten aan zijn kleine zoontje - de prins - in wiens rol ik glijd. En «rollen» is ook het credo van het spel.
Het universum wordt herbouwd met behulp van de gelijknamige Katamari, een kleverige bal die alles wat kleiner is dan hij aan zich vastplakt. Afhankelijk van het level zijn dat in eerste instantie paperclips, mijn zelfvertrouwen, borrelglaasjes of soortgelijke kleine voorwerpen. Elk voorwerp dat ik vang, laat mijn Katamari groeien en vergroot mijn verzamelvermogen.
Shotglazen worden bierpullen en bierpullen worden vaten. Hoe groter de bal, hoe groter de dingen. Op een gegeven moment slik ik katten in, dan mensen, dan huizen en uiteindelijk hele buurten. Het is het klassieke sneeuwbalprincipe: ik rol een bal. De bal wordt groter.
Power-ups helpen hierbij. Een magneet vergroot de straal, raketten geven snelheid en een radar onthult verborgen verzamelobjecten. Meer hierover hieronder.
Door het tijdreizende plot heeft «Once Upon a Katamari» de meest gevarieerde selectie levels in de franchise tot nu toe. Ik rol door het feodale Japan, het prehistorische dinosaurustijdperk en andere tijdperken, die allemaal aangenaam divers zijn.
De doelen binnen de levels zijn net zo gevarieerd, hoewel het principe altijd hetzelfde blijft: Rollen. Ik ben vaak gebonden aan een strakke tijdslimiet, waardoor het geheel een hectische race tegen de klok wordt.
Gelukkig gaan de vele grappige details in de spelwereld soms een beetje verloren in de stress. Als je goed oplet, vind je bijna overal wel een eigenzinnige scène - honden met Romeinse helmen, cowboys die tikkertje spelen en nog veel meer benadrukken het excentrieke concept van «Once Upon A Katamari», als je het tenminste opmerkt.
Leuk, maar het doet er niet echt toe.
De soundtrack is daarentegen helemaal niet onverschillig. Talloze funky J-pop knallers begeleiden de gameplay - heerlijk gekke aanstekelijke deuntjes die zich in de gehoorgangen nestelen en daar blijven hangen lang nadat de console is uitgeschakeld. De muziek is creatief, gevarieerd en past perfect bij de absurde sfeer van het spel.
Optisch kan «Once Upon a Katamari» niet helemaal bijbenen. De graphics zijn best charmant en zoals gezegd valt er veel te ontdekken. Puur technisch en nuchter gezien faalt het spel echter duidelijk. Grafisch zou dit ook mogelijk zijn geweest op de PS3.
Alleen de ontwikkelaars weten waarschijnlijk of dit een bewuste keuze was of dat de Nintendo Switch-versie hier debet aan is.
«Katamari» heeft een trouwe fanbase en zij zullen waarschijnlijk hun zegje doen over mijn mening in de comments: De standaardbesturing van het spel, waarbij je rolt met de twee sticks, zuigt.
Dat was het geval met het eerste deel in 2004 en dat is het nu nog steeds. De prins stuurt als de slechtste op afstand bestuurbare auto ter wereld en in combinatie met de eigenzinnige physics van het spel en de weerbarstige camera in krappe ruimtes wordt het een frustrerende test van je geduld.
Ontwikkelstudio Rengame heeft echter medelijden met overweldigde gamers zoals ik en geeft «Once Upon a Katamari» een vereenvoudigde besturingsoptie. Dit verlicht de situatie een beetje, maar er is nog steeds een steile leercurve.
Een waarschuwing op dit punt voor iedereen die gevoelig is voor duizeligheid: De constante rotatie van de bal, de snelle camerawisselingen en de hectische gameplay kunnen misselijkheid veroorzaken bij gevoelige spelers. Als je wilt rollen, heb je een sterke maag nodig.
Mijn prestaties worden na elk level beoordeeld. Maar niet door een neutraal scorebord of een welwillende mentor - de feedback komt van de King of All Cosmos zelf en die vent is een kolossale klootzak.
Hoe goed ik het ook doe, de koning vindt altijd wel een reden om me neer te halen. «Heb je het wel eens geprobeerd?», «teleurstellend», «dat is beter» - zijn opmerkingen zijn wreed en vermakelijk tegelijk. Het is deze absurde mix van nonchalante grootheidswaanzin en passief-agressieve vader-energie die de monarch tot een van de meest memorabele videogamepersonages ooit maakt.
Zijn peptalk zorgt er ook voor dat ik mijn motivatie niet verlies, zelfs niet als ik voor de derde keer op rij een level heb verprutst.
Dank je wel, papa.
«Once Upon a Katamari» is vanaf 24 oktober verkrijgbaar voor PS5, Xbox Series X/S, pc en Nintendo Switch. Ik heb de PS5 Pro-versie getest, die mij ter beschikking is gesteld door Bandai Namco.
"Once Upon a Katamari" is een reis door de tijd. Zowel in directe als in indirecte zin. De eerste nieuwe mainline game sinds 2011 speelt vrijwel hetzelfde als het debuut van de serie in 2004. Natuurlijk ziet alles er iets stijlvoller uit en is de gameplay een beetje bijgeschaafd. Verder zijn er geen grote verrassingen.
Voor fans van de serie is dit een zegen. Voor nieuwkomers kan het een probleem zijn. Degenen die voor het eerst door de wereld van "Katamari" rollen, worden misschien afgeschrikt door de steile leercurve en de strakke tijdslimieten. Het spel maakt het nieuwelingen niet gemakkelijk om de charme te ontdekken die schuilgaat onder het vaak frustrerende oppervlak.
Maar als je de tijd neemt en "Once Upon a Katamari" een kans geeft, word je beloond met een van de leukste en ongewoonste spelervaringen ooit. "Katamari" is nooit perfect geweest. En daar gaat het juist om.
Pro
Contra
Begin jaren 90 gaf mijn oudere broer me zijn NES met "The Legend of Zelda" en begon een obsessie die tot op de dag van vandaag voortduurt.
Welke films, series, boeken, spellen of bordspellen zijn echt goed? Aanbevelingen uit eigen ervaring.
Alles tonen


De collectibles zijn ook goed verstopt. De belangrijkste zijn de koningskronen, waarmee je steeds nieuwe levels kunt ontgrendelen. Fans van de serie zullen vooral blij zijn met de terugkeer van de neven en nichten, waarvan er in totaal 69 (leuk!) in het spel zitten. De familieleden van de prins zijn allemaal speelbaar, maar maken geen verschil voor de gameplay. Er zijn ook allerlei cosmetische spullen om mijn eigen neef aan te passen en om het ruimteschip dat me van tijdperk naar tijdperk vliegt op te leuken.


