
De natuurkunde opnieuw uitvinden - luidsprekers en efficiëntie
Het blijft me verbazen hoeveel halve kennis er in de specificaties van verschillende producten zit. Vandaag bijvoorbeeld de efficiëntie van luidsprekers. Je leest overal over luidsprekers: Rendement: xy dB Ehm ok... heel goede luidsprekers hebben een SPL/Lp (Sound Pressure Level) of (karakteristiek) geluidsdrukniveau van meer dan 100 dB, en als er rendementswaarden van meer dan 100 worden vermeld en vervolgens met een eenheid worden aangeduid, zouden er eigenlijk alarmbellen moeten gaan rinkelen. Rendement - Is altijd zonder eenheid - Kan nooit meer dan 1 of meer dan 100% zijn, nooit, nooit en nog eens nooit (perpetuum mobile!) - Is een verhouding van het uitgangsvermogen tot het ingangsvermogen - Wordt gespecificeerd met de factor 0-1 of in procenten 0-100%. Wat jij efficiëntie noemt is eigenlijk het (karakteristieke) geluidsdrukniveau en niets anders. Het geluidsdrukniveau (dB) is op zijn beurt een verhouding (logaritmisch) van de gemeten geluidsdruk p (Pa) op een afstand van 1m tot de referentiewaarde (gehoordrempel van het menselijk oor) van 20uPa, bij 1 watt ingangsvermogen met een frequentie van 1kHz, om het eenvoudig te zeggen. De vaak genoemde 2,83V (afgerond) heeft alleen betrekking op 8 Ohm luidsprekers (1W ingangsvermogen), met 4 Ohm luidsprekers is het 2V (exact) U = wortel(P/R) Het thema en de referentiemeting voor luidsprekers is nog complexer, voor geïnteresseerden zijn er zoekmachines ;-). Een luidspreker met een SPL van 109dB (Klipsch - The Fives, bijvoorbeeld) heeft een rendement van ongeveer 50% (wat al helemaal top is), een luidspreker met een SPL van 92dB heeft een rendement van slechts 1%. Het zou mooi zijn als je gewoon SPL zou kunnen aangeven in plaats van efficiëntie, of geluidsdrukniveau. Helaas geven veel luidsprekerfabrikanten deze informatie ook (rendement = xy dB of dB/W/1m), wat gewoon niet klopt.
0